October 31, 2025
تصور کنید یک پارک صنعتی وسیع که در آن ماشینها با فعالیت خود غرش میکنند و مانند یک جانور گرسنه، برق میطلبند. انتخاب اشتباه "رگها" (کابلها) میتواند در بهترین حالت منجر به ناکارآمدی و در بدترین حالت به خطرات ایمنی منجر شود. کابلهای فشار قوی (HT) و فشار ضعیف (LT) به عنوان دو "گروه خونی" متمایز در سیستمهای انتقال نیرو عمل میکنند که هر کدام مسئولیتهای خاصی دارند که هرگز نباید با هم اشتباه گرفته شوند. انتخاب کابلهای مناسب نه تنها برای پایداری سیستم، بلکه برای محافظت از جان و مال نیز حیاتی است.
کابلهای HT که به طور خاص برای انتقال ولتاژ بالا طراحی شدهاند، معمولاً سطوح ولتاژی بین 1.1 کیلوولت تا 33 کیلوولت را تحمل میکنند. این کابلها به عنوان "بزرگراهها"ی سیستمهای قدرت عمل میکنند و برق را از نیروگاهها به پستها یا مستقیماً به مصرفکنندگان صنعتی بزرگ منتقل میکنند. کابلهای HT در کارخانههای صنعتی، نیروگاهها و پروژههای زیربنایی بزرگ که در آن انتقال برق در مسافتهای طولانی و با ظرفیت بالا مورد نیاز است، کاربرد گستردهای دارند.
کابلهای LT در توزیع برق ولتاژ پایین تخصص دارند و معمولاً زیر 1.1 کیلوولت کار میکنند. این کابلها "شبکه مویرگی" سیستمهای قدرت را تشکیل میدهند و برق را از پستها به خانهها، دفاتر و تأسیسات تجاری میرسانند. کابلهای LT رایجترین نوع کابل در زندگی روزمره هستند و وسایل آسایش مدرن ما را تأمین میکنند.
برای درک واضح تفاوتهای بین کابلهای HT و LT، پارامترهای کلیدی از جمله رتبهبندی ولتاژ، مواد عایق، ملاحظات هزینه، ظرفیت جریان و سناریوهای کاربردی را بررسی میکنیم:
| پارامتر | کابل HT | کابل LT |
|---|---|---|
| رتبهبندی ولتاژ | 1.1 کیلوولت - 33 کیلوولت | ≤ 1.1 کیلوولت |
| مواد عایق | XLPE (پلی اتیلن متقاطع)، EPR (لاستیک اتیلن پروپیلن) - عایق سنگین | PVC (پلی وینیل کلرید)، XLPE - عایق استاندارد |
| هزینه و نصب | هزینه بالاتر، نیاز به تیمهای نصب حرفهای | هزینه کمتر، نصب نسبتاً ساده |
| ظرفیت جریان | جریان بالا، انتقال در مسافت طولانی | جریان متوسط، توزیع محلی |
| سناریوهای کاربردی | شبکههای انتقال، تأسیسات صنعتی، زیرساختهای بزرگ | ساختمانهای مسکونی، تجاری، شبکههای محلی |
رتبهبندی ولتاژ به عنوان عامل اصلی تمایز بین کابلهای HT و LT عمل میکند. ظرفیت ولتاژ بالاتر کابلهای HT امکان انتقال برق در مسافتهای طولانی با حجم زیاد را فراهم میکند، در حالی که کابلهای LT برای توزیع برق در مسافتهای کوتاه و فشار کم مناسبتر هستند.
کابلهای HT برای مقاومت در برابر ولتاژهای بالاتر به مواد عایق برتر نیاز دارند و معمولاً از ترکیبات XLPE یا EPR استفاده میکنند. این مواد خواص الکتریکی عالی، مقاومت در برابر حرارت و استحکام مکانیکی را ارائه میدهند تا از خرابی کابل جلوگیری کرده و ایمنی سیستم را تضمین کنند. کابلهای LT عموماً از مواد عایق استاندارد مانند PVC یا XLPE استفاده میکنند که الزامات ایمنی ولتاژ پایین را برآورده میکنند.
کابلهای HT به دلیل مواد ممتاز و الزامات نصب تخصصی، هزینههای تولید و نصب به طور قابل توجهی بالاتری دارند. هنگام کار با بودجه محدود، انتخاب نوع کابل مناسب بسیار مهم میشود. کابلهای LT راهحلهای اقتصادیتری را برای نیازهای توزیع ولتاژ پایین ارائه میدهند، در حالی که کابلهای HT برای انتقال با ظرفیت بالا و مسافت طولانی ضروری هستند.
کابلهای HT ظرفیت جریان بیشتری را ارائه میدهند که برای تجهیزات صنعتی یا خطوط انتقال طولانی مناسب است. کابلهای LT ظرفیت کافی برای کاربردهای مسکونی و تجاری را ارائه میدهند. انتخاب ظرفیت جریان مناسب از اضافه بار کابل یا کمبود برق جلوگیری میکند.
کابلهای HT در درجه اول در شبکههای انتقال، مجتمعهای صنعتی و پروژههای زیربنایی بزرگ که نیاز به انتقال برق در مسافتهای طولانی و با ظرفیت بالا دارند، استفاده میشوند. کابلهای LT بر کاربردهای مسکونی، تجاری و شبکههای محلی که بر توزیع در مسافتهای کوتاه متمرکز هستند، غالب هستند.
نصب کابل HT به تخصص تخصصی نیاز دارد و باید توسط متخصصان واجد شرایط انجام شود. نصب نادرست میتواند منجر به اتلاف انرژی، خرابی سیستم یا حوادث ایمنی شود. مراحل کلیدی نصب عبارتند از:
انتخاب بین کابلهای HT و LT نیازمند بررسی دقیق چندین عامل است:
کاربردهای صنعتی معمولاً به کابلهای HT نیاز دارند، در حالی که ساختمانهای مسکونی و تجاری میتوانند به طور مناسب توسط کابلهای LT سرویسدهی شوند. تصمیمات نهایی همیشه باید بر اساس الزامات خاص پروژه و شرایط عملیاتی باشد.
انتخاب کابل مناسب، اساس عملکرد ایمن و پایدار سیستم قدرت را تشکیل میدهد. هر دو کابل HT و LT مزایای متمایزی را ارائه میدهند که برای کاربردهای مختلف طراحی شدهاند. با درک تفاوتهای اساسی آنها و ارزیابی دقیق الزامات پروژه، ذینفعان میتوانند تصمیمات آگاهانهای بگیرند که ایمنی الکتریکی و قابلیت اطمینان سیستم را تضمین میکند.